Poznati u gradskom žargonu kao „Banane“, prvi moderno dizajnirani telefoni sa tastaturom ugrađenom direktno u slušalicu postali su pravi hit u Beogradu tokom osamdesetih godina. Njihov futuristički izgled i praktičnost osvojili su grad i ušli u legendu kao simbol jednog posebnog vremena.
Kao nova tehnološka moda viđena u tadašnjim holivudskim filmovima i popularnim američkim serijama, poput čuvene "Dinastije", ovi telefoni su naglo — i to na velika vrata ušli u domove Beograđana. Stizali su uglavnom preko raznih švercerskih kanala, najčešće sa Dalekog istoka.
Prodavali su se “kao alva” i nije se pitalo za cenu. Gradski “Komisioni” bili su prepuni tog “izuma poslednje generacije” koji se u Honkongu u ono vreme mogao nabaviti za svega pet dolara. Za najnoviji aparat kod nas plaćalo se u radnjama oko značajnih 8.000 dinara (oko 100 dolara po tadašnjem kursu), dok su ih ulični prodavci i svi koji su ih donosili iz inostranstva, nudili za daleko manje novca.
Treba se podsetiti da je u to vreme većina beogradskih domaćinstava imala samo jedan, starinski telefon "crni ili beli", sa velikim brojčanikom i slušalicom povezanom kratkim spiralnim kablom. Taj zastareli model, gotovo po pravilu, stajao je u predsoblju, najčešće na cipelarniku, kao neizostavni deo svakodnevice.
Prava euforija među Beograđanima nastupila je tek kada su se pojavile ultramoderne "Banane" telefoni sa dugačkim kablovima koji su omogućavali da se šeta po stanu dok se razgovara. Dolazile su u raznim bojama, od žute do ljubičaste, pa su se čak mogle uklapati uz nameštaj. A kada su stigli i prvi bežični modeli, bez ikakvih kablova, koji su radili gotovo kao male “radio-stanice”, ushićenju nije bilo kraja. Za grad uvek gladan lepo dizajniranih tehnoloških noviteta, to je bio pravi hit.
Sad je postalo moguće da se ima i telefon “za sobu” ili “za terasu”, dok su oni odvažniji, sluteći nesvesno epohu mobilne telefonije, čak izlazili ispred zgrade i telefonirali, kako bi ih svi videli da su već kupili svoju bežičnu “bananu”. Bilo je i onih koji su ih pazarili “na kilo”, za svaku sobu, hodnik ili kupatilo, kako bi, današnjim rečnikom rečeno, bili dostupni uvek.
Zaposleni u tadašnjem PTT-u nisu mogli da shvate kako su američke i azijske "banane" uopšte mogle tehnički da se povežu na domaću mrežu. Ipak, korisnike to nije previše zanimalo – bez obzira na to što su bile izrađene po potpuno drugačijim standardima, one su u Beogradu radile besprekorno.
Najbitnije je bilo da su ti telefoni, osim što su bili moderni i lepi, bili i nekoliko puta jeftiniji od domaćih “pravih” telefona koji su se prodavali za čak 20.000 dinara.
Pred kraj nostalgične dekade osamdesetih pojavili su se novi modeli "banana" koji su predstavljali vrhunac tehnike – sa memorijom, dok domaći telefoni još nisu bili ni blizu tog nivoa.
Iz PTT-a su tada stizala upozorenja da najnoviji trend u telefoniranju nije imao atest prema zakonodavstvu i da bi mogao da "ugrozi" domaći saobraćaj.
Pokušavali su da obuzdaju ogromno interesovanje građana pretnjama da će isključiti sve ilegalno priključene "banane". Ipak, to se nikada nije desilo. Tehnološki napredak i masovna želja beogradskog stanovništva da postane deo tog razvoja, bili su nepremostiva prepreka za svaku birokratsku reakciju.
U vremenima koja su dolazila, era telefonije je bila na pragu velikih pomaka, a više nije bilo moguće, čak ni putem dekreta, pretnji ili ucenjivanja, vratiti se na prošle forme. S druge strane, domaći proizvođači telefona – “Iskra” iz Kranja, EI “Pupin” iz Zemuna i zagrebački “Nikola Tesla” – iznenađujuće nisu pokazivali nikakav interes da tržištu ponude savremene modele. Umesto toga, nastavili su sa proizvodnjom jednoličnih modela koje su korisnici već odavno odbacili, čim su se pojavili prvi moderniji telefoni, poput “banana”.
